Guth Ghoill,Eagrán 7
MíÊnaÊSamhnaÊ2005 AnÊ7úÊEagrán Feadaímó. BhíÊ fearÊ ónÊ cheantarÊ seoÊ annÊ aonÊ uairÊ amháin,Ê aÊ bhíÊ chomhÊ mórÊ láidirÊ leÊ fearÊ arÊ bithÊ eileÊ saÊ tír.ÊÊ DúradhÊ fáÊ daoibhÊ dóÊ dáÊmbeadhÊ séÊ inaÊ sheasamhÊ arÊ phointeÊ anÊMhillÊMhóirÊ agusÊ éÊ agÊ amharcÊ soir,Ê nachÊ mbeadhÊ fearÊ arÊ bithÊ snaÊ triÊ leithinsíÊ (RosÊ Goill,Ê FanaidÊ agusÊ InisÊ Eoghain)Ê aÊ bhuailfeadhÊ é,Ê agusÊ dáÊ dtiontódhÊ séÊ thartÊ agusÊ éÊ agÊ amharcÊ siar,Ê nachÊmbeadhÊfearÊarÊbithÊidirÊanÊMheallÊMhórÊagusÊ AiltÊ a’Ê ChorráinÊ aÊ bheadhÊ ábaltaÊ seasamhÊ osÊ aÊ chomhair.Ê Ê FathachÊ d’fhearÊ aÊ bhíÊ annÊ aÊ sheasÊ séÊ horlaíÊ osÊ cionnÊ naÊ séÊ troitheÊ agusÊ éÊ inaÊ sheasamhÊ inaÊchuidÊstocaí,ÊnuairÊaÊbhíÊstocaíÊaige.ÊÊ FeadaímóÊ aÊ tugadhÊ air.ÊFeardaíÊMórÊ aÊbaÊ cheartÊ aÊ bheithÊ airÊ achÊbhíÊdeacrachtÊ agÊ aÊ athairÊPaidíÊ lenaÊ chuidÊ “Ê r’anna”Ê agusÊ níÊ raibhÊ séÊ ábaltaÊ FeardaíÊ MórÊaÊrá.ÊÊNílÊfhiosÊagamÊcadÊchuigeÊnachÊdtugÊséÊ PaidíÊÓgÊ airÊ agÊ anÊ bháisteadhÊ agusÊ aÊ bheithÊ réidhÊ leis.Ê Ê CibéÊ arÊ bithÊ naÊ daoineÊ cineáltaÊ garachaÊ fánÊ áit,ÊníorÊmhaithÊleofaÊÊanÊt - athairÊaÊfhágáilÊleisÊféinÊ agusÊthugÊsiadÊuiligÊFeadaíÊMóÊarÊanÊmhac.ÊÊD’fhásÊ FeadaíÊ MóÊ aníosÊ leisÊ anÊ ainmÊ seoÊ ónÊ chéadÊ láÊÊÊÊ ariamhÊ agusÊ níorÊ chuirÊ séÊ isteachÊ náÊ amachÊ air,Ê agusÊ nuairÊ nachÊ raibhÊ seiseanÊ buarthaÊ fánÊ ainm,Ê stadÊ achanÊ duineÊ eileÊ agÊ tabhairtÊ airdÊ airÊ agusÊ deÊ réirÊ aÊ chéileÊ rinneadhÊ focalÊ amháinÊ deÊ FeadaíÊMóÊ agusÊFeadaímóÊaÊbhíÊairÊasÊsinÊamach.Ê BhíÊ saolÊ naÊ ndaoineÊ iontachÊ cruaidhÊ iÊ dtréimhseÊ Feadaímó.Ê ÊBhrúighÊ naÊ PéindlitheÊ síosÊ goÊ tromÊ arÊ naÊCaitlicighÊ agusÊ leÊ coisÊnaÊgcoscannaÊuafasachaÊ uiligÊaÊbhíÊorthuÊníÊraibhÊceadÊdhulÊarÊscoilÊacu.ÊÊIsÊ éÊanÊt - aonÊoideachasÊaÊ fuairÊnaÊboicÊógaÊagÊanÊamÊ náÊ béaloideasÊ naÊ seandaoineÊ agusÊ eolasÊÊÊÊÊÊÊ talmhaíochtaÊ agusÊ Ê farraigeÊ doÊ naÊ gasúirÊ óÊ naÊ haithreacha,Ê agusÊ eolasÊ tísÊ agusÊ Ê sníomhacháinÊdoÊ naÊgirseachaÊóÊnaÊmáithreacha. RugadhÊFeadaímóÊagÊaÊhaonÊaÊchlogÊarÊanÊchéadÊláÊ denÊ chéadÊ mhíÊ denÊ chéadÊ bhliainÊ denÊ naoúÊ aoisÊ déag.(Ê 1 - 1 - 1800).Ê Ê Ê BhíÊ séÊ ráiteÊ agÊ naÊ GaeilÊ goÊ mbeadhÊ cumhachtÊ naÊ Ê tairngreachtaÊ agÊ duineÊ arÊ bithÊaÊraibhÊanÊuimhirÊaÊhaonÊtríÊhuaireÊiÊndiaidhÊaÊ chéileÊ inaÊ dhátaÊ breithe,Ê agusÊ darÊ ndóigheÊ nuairÊ aÊ ghlacannÊ túÊuairÊ aÊbhreitheÊ isteachÊ insÊ anÊ aireamhÊ (aÊ haonÊ aÊ chlog)Ê bhíÊ séÊ ceithreÊ huaireÊ iÊ ndiaidhÊ aÊ chéileÊagÊFeadaímó,ÊmarÊ sinÊdeÊbhíÊanÊchumhachtÊ an - láidirÊaige. ÊBhíÊ eachtraíÊ NapoleonÊ iÊ mbéalÊ naÊ ndaoineÊ agÊ anÊ amÊ sin.Ê Ê IsÊ namhaidÊ doÊ naÊ SasanaighÊ aÊ bhíÊ annÊ agusÊcháilighÊ sinÊéÊmarÊcharaÊdenÊchéadÊ scoithÊagÊ naÊGaeil.Ê ThugÊ réabhlóidÊ naÊ FrainceÊ agusÊ buannaÊ NapoleonÊuchtachÊdoÊnaÊGaeilÊagusÊcéÊgurÊtheipÊarÊ éiríÊ amachÊ1798Ê bhíÊ naÊConallaighÊ ÊdóchasachÊgoÊ mbeadhÊanÊbuaÊagÊnaÊFrancaighÊláÊarÊbithÊagusÊgoÊ mbeadhÊnaÊDálaighÊaraisÊganÊmhoill.ÊÊCibéÊarÊbith,Ê aÊ fhadÊ isÊ aÊ bhíÊ siadÊ agÊ fanachtÊ arÊ bhuaÊ naÊÊÊÊÊÊ bhFrancachÊ bhíÊ orthuÊ leanstanÊ arÊ aghaidhÊ lenaÊ gcuidÊgnoítheÊféin.ÊÊBhíÊnaÊprátaíÊleÊcur,ÊanÊmhóinÊ leÊ sábháil,Ê agusÊ iarrachtÊ leÊ déanamhÊ arÊ anÊ chíosÊ aÊ bhailiúÊ agusÊ anÊ dáÊ dhrochÊ rudÊ (anÊ báilleÊ agusÊ anÊ fearÊghorta)ÊaÊchoinneáilÊónÊdoras.ÊÊClannÊarÊbithÊaÊ bhíÊinaÊcónaíÊcoisÊcladaighÊbhíodhÊcurachÊacuÊagusÊ céÊgoÊraibhÊnaÊgléasannaÊiascaireachtaÊsimplíÊagusÊ bunúsachÊ goÊ leorÊ rinneÊ siadÊ iarrachtÊ chrógaÊ corrÊ gliomachÊagusÊsúilínÊaÊthabhairtÊiÊdtír.Ê ContúirteachÊagusÊeileÊ agusÊaÊbhíÊanÊ fharraigeÊbhíÊ orthuÊ súilÊ ghéarÊ aÊ choinneáilÊ amuighÊ arÊ eaglaÊ goÊ dtiocfadhÊÊlongaÊdeÊchuidÊchabhlachÊnaÊSasanaÊganÊ choinneÊ orthu.Ê Ê BhíÊ anÊ cabhlachÊ deÊ shíorÊ arÊ lorgÊ fearÊleisÊnaÊlongaÊaÊchoinneáilÊarÊanÊfharraigeÊagusÊ níÊ raibhÊ siadÊ fústrachÊ fánÊ dóighÊ aÊ bhfuairÊ siadÊ naÊ fir.ÊÊBhíÊbuíontaÊphreasálaÊinÊachanÊphortÊiÊSasana,Ê inÊ AlbainÊ agusÊ saÊ BhreatainÊ BheagÊ acu,Ê achÊ bhíÊ cliúÊ agusÊ cáilÊ arÊ iascairíÊ chóstaÊ naÊ hÉireannÊ marÊ mhairneálaighÊagusÊrinneÊsiadÊiarrachtÊmhórÊgreimÊ aÊ fháilÊ orthu.Ê ThroidÊ 18,000Ê mairneálaighÊ iÊ gcathÊ ThrafalgairÊ arÊ thaobhÊ naÊ SasanaÊ agusÊ rugadhÊ osÊ cionnÊ 3,000Ê acuÊ inÊ Éirinn.Ê Ê BhíÊ fhiosÊ acuÊ goÊ dtiocfadhÊleisÊnaÊhiascairíÊseoltaÊnaÊlongÊaÊfheiceáilÊ iÊ bhfadÊ uathaÊ agusÊ goÊ mbeadhÊ goÊ leorÊ amaÊ acuÊÊÊÊ talamhÊtirimÊaÊbhaintÊamachÊsulaÊngabhfaíÊiad.ÊÊDeÊ thairbheÊ sinÊ isÊ éÊ anÊ modhÊ oibreÊ aÊ bhíÊ acuÊ náÊ goÊÊÊÊÊ seolfaidísÊgoÊciúinÊisteachÊiÊgcuanÊbeagÊuaigneachÊ
Made with FlippingBook
RkJQdWJsaXNoZXIy NzQxNzU3