Guth Ghoill, Eagrán 9

“DoireÊa’ÊChasáinÊMór” ÊSheasÊ méÊ agÊ barrÊÊ mhalaighÊ anÊÊÊÊÊ mhuilinn,Ê agusÊ smaoitighÊ méÊ arÊ anÊ amÊaÊchuaighÊthart,Ê - Ê anÊ tseanÊ am.ÊÊ TháinigÊseortÊuaignisÊ ormÊ nuairÊ aÊ chonaicÊ meÊ “DoireÊ a’Ê ChasáinÊ Mór”,Ê scríofaÊ goÊ h - imlíneachÊarÊanÊchlochÊghleoiteÊeibhir.ÊÊChuim- hnighÊ méÊ arÊ amÊ nachÊ raibhÊ feidhmÊ arÊ bithÊ leÊ ainmÊ naÊ mbailteÊ fearannÊ aÊ bheithÊ scríofaÊ arÊ leacÊarÊbith,ÊmarÊbhíÊfhiosÊagÊachanÊduineÊainmÊ gachÊcnoc,Êgleann,ÊaltÊagusÊsruthán,ÊagusÊainmÊ achanÊduineÊaÊrabhÊcónaíÊorthaÊionta. Ba mhaith liom cur síos a dhéanamh san eagrán seo ar Dhoire a’ Chasáin Mór, mar bhí sé i m’óige. AgusÊméÊim’ÊsheasamhÊanseo,ÊmarÊaÊbhfuilÊméÊ inniu,ÊbhéinnÊagÊamharcÊsíosÊarÊanÊmhuileann,Ê agusÊ agÊ éisteachtÊ leÊ fuaimÊ anÊ rothaÊ mhóirÊ adhmaidÊáÊchurÊ thartÊagÊbrúÊanÊuisceÊónÊdam.ÊÊ Tá’nÊt - uisceÊagusÊanÊdamÊannÊgoÊfóill,ÊachÊtáidÊ faraorÊinaÊluíÊciúinÊdíomhaoin.ÊÊTá’nÊmuileannÊ leagtha,ÊagusÊganÊ leÊ feiceáilÊachÊ carnánÊ cloch,Ê ‘sanÊáitÊarÊghnáthÊleÊluchtÊanÊpharóisteÊtheachtÊ lenaÊ gcuidÊ coirce,Ê agusÊ ghabhailÊ naÊ ‘bhaileÊ leÊ dóthainÊmineÊfáÊchoinneÊbrachánÊnaÊbliana. ÊTáÊ teachÊMhicíÊAndyÊansinÊagÊbarrÊnaÊ Ê Ê Êmal- lacha,ÊáitÊaÊraibhÊcónaíÊarÊMhicí,ÊKatieÊHannahÊ agusÊ Caitlín,Ê tríÊ ghlúnÊ agÊ curÊ futhaÊ goÊ suáilceachÊ agusÊ agÊ obairÊgoÊdícheallach. ÊArdÊnaÊdTri- oplóg ÊSuasÊ anÊ laneÊ ónÊ áitÊ aÊ bhfuilÊ dealbhÊ naÊÊÊ MaighdineÊMuireÊbhíÊ áithÊaoil,Ê agusÊ ansinÊbhíÊ tríÊ theachÊ leÊ chéileÊ sanÊ áitÊ aÊ dtugtaíÊ “ArdÊ naÊ dTrioplóg”Êair. BhíÊ siopaÊagÊMicíÊMhaíre,ÊagusÊaÊbheanÊKatieÊ RuairíÊÉamoinn.ÊÊSiopaÊbreáÊaÊchuirÊachanÊrudÊ dáÊ raibhÊ ‘eÊ dhithÊ arÊ dhaoineÊ arÊ fáilÊ dóbhtha.ÊÊ FuairÊMicíÊbás,ÊachÊleanÊKatieÊmarÊshiopadóir,Ê goÊ dtíÊ gurÊ thitÊ sí,Ê agusÊ gurÊ bhrisÊ aÊ scoróg,Ê cúplaÊ seach- tainÊ indiaidhÊ daofaÊ siopaÊ úrÊ aÊ oscailt.ÊÊ ChoinnighÊ Julia,Ê neachtÊ Katie,Ê anÊ sio- paÊ agÊ gabhailÊ inaÊ dhiaidhÊ sin.Ê Ê BhíÊ deartháirÊ agÊ JuliaÊ – Ê anÊ DoctúirÊOÊ Ê Ê ÊSiadhail — aÊbheadhÊ iÊmbunÊanÊ tsiopaÊ goÊminic.Ê Ê RudÊ ait,ÊmarÊ gurÊ sagartÊ aÊ bhíÊannÊaÊ bhíÊ inaÊ rúnaíÊagÊ anÊEasbagÊagusÊ inaÊ chigireÊ teagascÊ críostaíÊ arÊ naÊ scoltachaÊ saÊ Deoise.Ê Ê BhíÊ beirtÊ mhacÊ agÊ Julia,Ê JackÊ agusÊHugo,Ê iadÊ beirtÊ inaÊmáistríÊ scoile.Ê Ê TáÊ HugoÊ iÊRathÊMhaoláinÊgoÊ fóill,ÊachÊ táÊJackÊ curthaÊ leÊ cúplaÊ bliain.Ê Ê ChaithÊ JackÊÊÊÊÊÊÊÊ mór - chuidÊ dáÊ shaolÊ agÊ múineadhÊ iÊ scoilÊ DhoireÊa’ÊChasáin,ÊagusÊbaÊbhreáÊanÊmáistirÊ é. ÊBhíÊdháÊtheachÊeileÊansinÊinÊArdÊnaÊÊÊÊÊdTri- oplógÊ marÊ bhí,Ê teachÊ DenÊ WilliamÊ Chiain,Ê agusÊteachÊAndyÊSharcha.ÊÊBhíÊDenÊWilliamÊ ChiainÊ póstaÊ arÊ ShiúsaíÊ DenÊ (deirfiúrÊ doÊ JimmíÊMhicí).ÊÊBhíÊmacÊamháinÊacu,ÊJimmy,Ê aÊfuairÊbásÊagusÊéÊóg. ÊBhíÊbeirtÊmhacÊagÊAndyÊSharcha,ÊMicíÊagusÊ Ned.Ê ÊNíorÊphósÊceachtarÊacu,ÊagusÊníl,ÊmarÊ sin,Ê aonÊ duineÊ beoÊ denaÊ bpór.Ê ÊFirÊ lé- anntaÊ aÊ bhíÊ iontuÊ beirt,Ê agusÊ sanÊ amÊ sinÊ chanÊ achanÊ nduineÊ aÊ raibhÊ arÊ aÊ gcumasÊ litirÊ aÊ scríobhÊ – Ê goÊ hái- ritheÊ litirÊ oifigiúil - Ê agusÊ baÊ chuigÊ MicíÊagusÊNedÊaÊrachadhÊluchtÊanÊbhaileÊle- naÊ gcuidÊ litreachaÊ aÊ fháilÊ scríofa.Ê Ê ScríobhÊ MicíÊléarÊamhrán.ÊÊBhíÊceannÊamháinÊagÊcurÊ síosÊarÊbhádhÊanÊochtairÊiascaireÊiÊgCuanÊnaÊ LongÊ iÊ1848.Ê ÊIÊmBéarlaÊaÊscríobhÊséÊé.Ê ÊNílÊ oireadÊcliúÊairÊisÊatáÊarÊanÊcheannÊaÊscríobhÊ AndriasÊ MacÊ anÊ tSaoir,Ê achÊ leogaÊ táÊ séÊ dí- reachÊcomhÊmaith. ÊTáÊ’nÊdáÊtheachÊÊleagthaÊleÊfada.ÊÊSiarÊgiotaÊ beagÊ óÊ naÊ titheÊ sinÊ táÊ teachÊ JohnÊ anÊ Mháistir.Ê Ê MáistirÊ scoileÊ aÊ bhíÊ iÊ n - athairÊ John,ÊagusÊbhíÊdeirfiúrÊaige,ÊNóra,ÊaÊbhíÊagÊ teagascÊ iÊ scoilÊ DhoireÊ a’Ê Chasáin.Ê Ê PósadhÊ