Guth Ghoill, Eagrán 49

Eagrán 49 Nollaig 2014 9 ó Ghórdón féin mar ghéall air, ní narbh iónadh! “ An dtaispéanfaidh tu an céantar Gaéltachta sin dóm? ” arsa Eamónn. Thaispéain, agus rinné muid téangbhail lé Dómhnall Mac Eitéagain a bhí tar éis séal fada a chaithéamh mar phríómhóidé ar an scóil dha - óidé sa Ghléann. Bhí Dómhnall ’ s a néacht, Sabha, fabhrach agus an - bhauil i léith an smaóinimh. Ghéall siad gó dtabharfadh siad gach cabhair ’ s cunamh duinn chun cólaisté nua samhraidh a bhunadh i nGléann Bharr. Ba dé thaismé agus dé shéans, d ’ fhéadaimis a ra, mar sin, a rinnéadh Cólaisté Lóch Suilí a bhunadh. Scaifté díógraiséach dé mhuintéóirí óga, lan dé bhrí ’ s d ’ fhuinnéamh a bhí iónainn, ag tabhairt faóin tiónscnamh nua. D ’ fhan muid mar fhóiréann lé Górdón dón da thréimhsé an bhliain sin, d ’ réir mó chuimhné. Bhí ’ n aimsir gó haóibhinn agus bhain muid an - sult as an chuidéachta. Bhí misé i dtéach Mhicí Shéain Néill, ag éistéacht lé scéalaíócht uaidh óíché nuair a thainig Véra Ní Chanainn, iarscólairé éilé ón Ghléann ’ s cara lióm, i lathair. B ’ fhacthas dó Véra gó mbéadh róinnt déacrachtaí lé saru sula bhféadfaí cólaisté a bhunadh ach bhí sí gó mór i bhfabhar an smaóinéamh. Ní raibh aithné ag Véra gó fóill ar Eamónn Mac Giólla Phadraig nó órthu siud a bhí taóbh thiar dé! Sara bhfad bhí cruinnithé a dtiónól sa Scóil Naisiunta i nGléann Bharr agus rinnéadh gach gné dén scéal a iniuchadh ina iómlainé. Ba dhuiné spéisialta amach ’ s amach ab éa Dómhnall Mac Eitéagain. Duiné uasal, cruthanta, díógraiséach, craiféach ba éa é, a chaith a shaól i séirbhís an phóbail sa Ghléann. Mar mhuintéóir bhí a ainm in airdé ar fud an Chóntaé. Nar chuala mó thuismithéóirí féin ’ s iad lónnaithé i gCluain Mainé, in Inis Eóghain, iómra air? Thuig Dómhnall tabhacht an óidéachais i saól na ndaóiné agus tabhacht na Gaéilgé mar théanga da scólairí féin. D ’ óibrigh sé ar són na n - óganach sin ó Luan gó hAóiné agus, gó déimhin, ar an Satharn ’ s an Dómhnach gó minic. Is cinnté gó raibh léas a chuid scólairí gar da chróí. I mbun téagasc na Gaéilgé, ach gó hairithé, ba chríóchnuil, óilté a rinné sé a chuid óibré, i bhfad thar téórainnéacha na gcursaí óifigiula. Níórbh iónadh gó gcruthaíódh a dhaltaí chómh maith sin la na dtrialach. An fíórbhéagan Gaéilgé a bhí agam féin ’ s baill éilé dém ’ chlann an Coláiste Loch Súilí, Gleann Bharr, 1964 - Chun tosaigh ó chlé tá Leon Ó Broin, Baile Átha Cliath, Pádraig Mac Aodha, Cluain Máine, Éamonn Mac Giolla Phádraig, Lios Daragh, Mairéad Ní Chonbhuí, Oileán a ’ Ghuail, Peadar Ó Gallchóir, Doire agus Cionnaith Mac Suibhne, Fánaid.