Scathlan 1

sucadh sa tsuil le beaignit cloigide. Gabhadh buachaill 6g agus bean aosta ach fuair siad cead a gcinn nuair a thainig an Can6nach chun na beairice. Ar son a saothair, nf raibh ag na peas ach dha bh6 agus capall a b'eigean d6ibh a choinneail sa bheairic ar feadh chupla la. Lean an troid ar feadh bliana ach i ndeireadh na dala,_b' eigean don tiarna Joule ·geilleadh, fsliu fiuntach a thabhairt do na tion6ntaf ar an chfos agus a gcearta a thabhairt d6ibh. Bhf Cnoc Fola amhlaidh. Tharlaigh rudaf uafasacha ar an bhaile cheanna ach ta se raite nach ar an tiarna Mrs. Stewart a bhf an locht ach ar a comhairleoirf. Ins an bhliain 1880, tugadh ar chuid de na tion6ntaf dos na mbocht a foe go neamhdhlfthiuil mar go raibh an luachail a bhf orthu i bhfad faoi £4.00. Beirt acu sin n6 Padraig Mac Phaidfn agus Sean Mac Geidi. Ins an bhliain 1887, bhf seacht dtion6nta le dfshealbhu mar 'bhf £99.00 de fhiacha orthu agus dha thrian de sin ina chostais a cuireadh leis an chfos. Rinne na tionontaf ionsaf ar na baillithe agus arna peas agus de thairbhe sin, fuair ochtar acu se mhf prfosunachta, an baile amhain inar tharlaigh a leitheid sa phar6iste. Gan mhoill ina dhiaidh sin, tugadh iarracht eile ar iad a chur amach sna dfogacha agus i gcois · clafocha ach bhf an Can6nach agus cupla cead fear ag fanacht leo ar ghualainn Chnoc Fola. Cheistigh an Can6nach an baille agus fuair se amach nach raibh aithne aige ach ar thiononta amhain i gceantar Chnoc Fola agus go raibh se chun cuairt a thabhairt ar iomlan na dtithe. Nuair a thuig na seirbhfsigh agus na peas an sceal, phill an t-iomlan acu ar 6stan Ghaoth Dobhair, agus 6n la sin amach, nfor cuireadh isteach n6 amach ar na tionontaf. Dfoladh cuid de na fiacha le airgead deirce agus chuir sin deireadh le ainchfos agus le achrann i gCnoc Fola. Nf raibh ag an tiarna Liatrom ach baile fearainn amhain i nDun Luiche, Muine M6r. Bhf seisean ina thforanach mhillteanach ach dunmharaiodh e ins an bhliain, 1878 agus tar eis cupla bliain chuir an tiarna 6g athru ar rudaf. Bhf an Coirneal Dopping ina stfobhard aige ins an am agus i mf na Nollag 1881, thug se iarracht iomlan na dtion6ntaf, deichiur ar fad, a dhfshealbhu de thairbhe riaraistf ciosa. Dhfol ochtar acu a bhfiacha agus cuireadh an bheirt ·eile amach ar thaobh an bhealaigh mh6ir. Gan mhoill ina dhiaidh sin, chaill an coirneal a phost agus 6n la sin amach, nf raibh achrann n6 bruion idir an tiarna 69 agus a chuid tionontai. hlslfodh an dos 6 £41.50 go dtf £26.50 agus fuair iomlan na dtionontaf a gcearta. An bhaintreach Mrs. Russel a bhf ina tiarna ar eastat Dhun Luiche, chuir sf ainchfos uafasach ar a cuid tion6ntaf nuair a th6g sf an dos 6 £42.50 go dtf £142.00. D'fhulaing na tion6ntaf anr6 agus cruatan lena linn ach fuair siad faoiseamh m6r nuair a thainig ar dtus Mr. Ross mar thiarna ina hait, eisean a th6g teach pobail d6ibh agus ansin Mr. Heburn. D'fsligh seisean an dos ar dtus go dtf £97.00 agus in 1887 thug se a gcearta iomlana do na tion6ntai. Chuir se an t6ir ar an stfobhard George Hewson, tforanach nach raibh cineal.ta n6 lach leis na tion6ntaf agus ta se raite go raibh suaimhneas agus sfochan ar an eastat 6n la sin amach nach raibh le fail ar na heastait eile sa phar6iste. 0 1890 amach, thainig athru m6r ar shaol na ndaoine i nGaoth Dobhair, th6g na tiarnaf a seolta agus bhog leo. Cha dtug siad nlos m6 45.