Scathlan 3

LOGAINMNEACHA GHAOTH DOBHAIR Dona/I Mac Giolla Easpaig Ta Gaoth Dobhair suite sa choirneal thiar thuaidh de Thfr Chonaill, . An Fharraige Mh6r ar dha thaobh de, na Rosa agus Cloich Cheannfhaolaidh ar an da thaobh eile. Par6iste de chuid na hEaglaise Caitlicf ata ann 6n bhliain 1836. Go dtf sin ba chuid de sheanphar6iste, n6 par6iste shibhialta Thulcha Beaglaoigh e agus ar feadh i bhfad ba e Tulcha Beaglaoigh Thiar an t-ainm oifigiuil a bhf ag an Eaglais ar an phar6iste ur. Is i mbaruntacht Chill Mhic Neanain ata par6iste Thulcha Beaglaoigh suite; mar sin de is le ceantar na dTuath, n6 Tfr Luighdheach, a bhaineann Gaoth Dobhair 6 thaobh na staire de. Ce nar aithnigh an stat na par6istf caitliceacha go dlfthiuil mar aonaid riarachain iontu fein ariamh comhraftear Gweedore mar Cheantar ioclainne agus Ceantar Claraitheora in eagran 1901 den Town/and Index of Ireland, an chead aitheantas dlfthiuil a tugadh do ainm n6 do limistear na par6iste is cosuil. De reir na hiontrala sin sa T.L.I. cumhdafonn an phar6iste corradh is 65 mfle cearn6gach rud a fhagann go bhfuil se ar cheann dena haonaid riarachain is fairsingf sa tfr sa la ata inniu ann. Ceantar an-eagsuil e de thairbhe gneithe aiceanta de: sleibhte agus gleannta thoir, machaire fseal cois farraige, Hne oilelm thiar a chosaint 6 shfon na farraige m6ire. Talamh bocht caorain ata sa chuid is m6 de amach 6 chrios chung fearaigh fan ch6sta. D'ainneoin an drochthalaimh ta Gaoth Dobhair ar na ceantracha tuaithe is dluithe daonra in larthar na hEoraipe sa la ata inniu ann. Ach is cosuil nach raibh an sceal amhlaidh fad 6 shoin: sna Hearth Money Rolls (1665) nf luaitear ach ocht dteallach i n-iarthar Thulcha Beaglaoigh amach as triocha is a se don phar6iste ar fad, rud a chruthafonn go raibh an daonra iontach beag ag an am. Bhearfadh fianaise na seandlllafochta le tuigbheail nach raibh m6ran c6naithe sa cheantar roimhe sin ach oiread. Ach 6 thus an 19u cead ar aghaidh thainig meadu as cuimse ar an daonra agus mar thoradh air sin rinneadh c6naf go fiu sna haiteacha is iargulta ann, aiteacha nar leag aon duine cos iontu ariamh aroimhe sin, b'fheidir. D'fhag na tosca seo ar fad, sufomh, dreach fhisiciuil agus go hairid stair, d'fhag siad seo ar fad a lorg ar chuid logainmneacha an cheantair agus caithfear iad a chur san llireamh nuair ata na hainmneacha sin faoi scrudu. Mar shampla, de thairbhe an bhru mh6r daonra sa chead seo caite agus de thairbhe ganntanas agus bochtaineacht an talaimh cuireadh ainm ar leith ar gach aon spleotan, cuibhreann, pollan, ardan, cnoc agus turt6g 6n chladach amach go dtf na cnoic. Siocair go maireann an teanga inar cumadh iad, maireann na ceadta de na hainmneacha sin ag na seandaoine go f6ill. D'fheadfadh na mionainmneacha seo cur lenar gcuid eolais ar shaol na ndaoine sa chead seo caite ach iad a bheith cnuasaithe agus mionscagadh a bheith deanta 65