Scoil na gCruach 1907-1971
100 SCOIL NA gCRUACH 1907-1971 solas san fhuinneog i dt61amh, craos tineadh ar lasadh, agus an pota bfdh ag sforbhruith ann. Bhi an fhlaithhilacht, an ceol, agus cothu an duchais agus an traidisiuin ag siul taobh lena cheile i gcrof-lar an toighe sin. Bhf bean darb ainm R6ise sa teach, bean mhfn dheisbhealach, agus Johnnny Ward, n6Johnnyjohn Kit mar a tugadh air, baintreach Bhidf Eoghain Mhichil a thainig go teach Eoghain Mhichfl nuair a fuair Bidf bas. Bhf Johnny sna hocht6idf anois ach bhf scealta breatha aige i gc6naf. Bhf daoine galanta eile sa teach, Joe M6r agus Joe Beag, agus bean an toighe, ar nd6igh, Maire, bean alainn sheiftiti il a chuireadh fearadh na failte roimh achan duine a thiocfadh an bealach. Fear an toighe, basin Pat Eoghain Mhichfl. NI hiontas ar bith e gu r tugadh 'Ri na gCruach'ar Phat, agus nf miste a ra nach ar shaibhreas n a gcaorach amhain a bhf an t-ainm sin tuillte aige. Nior sheanchai ar bith e Pat Eoghain ach bhi buanna aige a bhi lan chomh tabhachtach leis sin. Gidh nach bhfuair se m6ran scolafochta e fein, shfl me go raibh se ar dhuine chomh cliste eirimit"1il agus a casadh orm ariamh. Bhf teanga Ghaeilge aige a bhi mar a bheadh criostal ann: ceardai m6r focal ba ea e. Thuig se tabhacht na bhfocal: thug se isteach ina bheal iad, bhlais iad, agus mheaigh go tomhaiste iad go dti gur thosaigh an ceistiu agus an cheast6ireacht Nfor ligeadh le focal ar bith sa chomhra go raibh a fhit"mtas cruthaithe agus a ait tuillte aige. Thosafodh an cheast6ireacht go minic leis na focla: 'Bhal, a st6caigh ... '. Ansin bhi.JohnnyJ o hn Kit ann 6n ar bhailigh me leaganacha de chuid mh6r de na scealta a bhf bailithe ag Sean 6 Heochaidh aroimhe sin uaidh fein agus 6 Arma Nie an Luain sna caogaidf, seealta breatha greannmhara macasamhail 'Breag Mh6r Eireannach' agus 'Nuair a chuaigh mise go hAlbain'. Nuair a d'.fheallfadh a chuimhne ar J ohnny bhi R6ise agus muintir eile an toigh e abalta cuidiu leis agus ba leir go raibh na scealta de ghlanmheabhair, a bheag n6 a mh6r, ag gach uile dhuine sa teach. D'fhoilsigh Aine Nf Dhforai cu id mh6r de na scealta sin sa leabhar bhrea a chuir sf le ch eile roinnt bljanta 6 shoin, Na Cruacha: Scealta agus Seanchas (An Cl6chomhar). Thug an leabhar sin pleisitfr m6r dom agus bhi me abalta a dhul siar ar bh6ithre na smaointe agus mo chuid leaganacha fein de na scealta a chur i gcom6rtas leofa sin i leabhar Aine. Bhinnse ag iarraidh a bheith ag seinm ar an fhidil ag an am sin agus bhf ceol brea agjoe Beag agus Patrick Rua,Joe ar an fhidil agus Patrick ar an bhosca ceoil. Ba ghnath leofa a bheith ag seinm ag damhsai i mBaile na Finne agus in aiteacha e ile
Made with FlippingBook
RkJQdWJsaXNoZXIy NzQxNzU3