Scoil na gCruach 1907-1971

MUINTEOIRi SCOIL NA gCRUACH JJ ~uair a cailfodh f chuaigh sf mar phrfomhoide go Scoil an Eadain Anfa san a it ar chaith sf se bliana agus ina dhiaidh sin chuaigh sf go Scoil Chleann Leithfn i gceantar Bhaile na Finne. P6sadh far Pheadar Mac Aoidh as ceantar Bhaile na Finne, bhf post aigesean mar iascaire ar abhainn na Feabhaile thfos i gceantar an Lagain agus chuaigh sf a' theagasc i gceantar Bhaile Shuingeain. D'fhan siad i mBaile Shuingeain ar feadh seal de bhlianta go dtf go dtainig sf mar phrfomhoide go Scoi l Mhfn an Bhealaigh i gceantar Ard an Ratha. CArT Ni CHNAfMHSi Ba as an Bhrocaigh do Chait Nf Chnaimhsf Rinne f ionadafocht do Ghrainne Nf Eaghrain a fhad is a bhf si e ar colaiste oiliuna i nDun Chcirigh. Bhi si an-deas leis na paisti agus oidc an-mhaith a bhf inti. MISS GIBBONS (MAIREAD Ni GHIOBUI ) (1929 - 1934) (Maire Uf Cheallaigh a scriobh) Bhf Scoil Naisiunta na gCruach druidte mar gur fhag an t-oide Grainne Nf Eaghrain f (Bn Mhic Aoidh nfos deireanaf) roimh laethanta saoire an tSamhraidh sa bh liain 1929 agus chuaigh sf a theagasc i scoil Naisiunta an Eadain Anfa. Bhf an t-iomra ann go raibh Scoil na gCruach le druid agus go mbcadh na scolairi le tabhairt go scoil cile a bhi seacht no ocht de mhflte uainn. Nf raibh muinrir na haite sasta agus chuir siad ina eadan go laid ir. Ansin thainig an dara sceal 6 shagart par6iste go raibh muinteoir eile ag teacht. Maidin De Luain amhain i dn1s mhi Mhean an Fh6mhair fosclafodh an scoil aris. Bhf iontas m6r ar na scolairf nuair a chonaic siad an bhean mheanaosta seo ina suf ag an tabla mar bhf siad cleachtaithe le muimeoirf 6ga. Duirt sf leofa i mBearla choimhthfoch "is mise Maighrcad, Inion Uf Ghiobuin as Co na hlarmhf" Ba as Collinstown, Co na hlarmhf di. I dtratha triur deag scolairc a bhf ag freastal ar an scoil agus nf raibh focal amhain Bearla ag aon duine acu! Bhf cupla duine a raibh tuigbheail acu ar an tcanga agus abalta Bearla a leamh agus a scriobh ach b'sbin an mcid. Bhf an rm:iinteoir an– chinealta agus ar a dfcheall ag foghlaim na Gaeilge. D' inis sf dona paisti go ndearna sf cursa Caeilge thiar i dTeileann ach bhf difear idir Caeilge na gCruach