Scoil na gCruach 1907-1971

NA CRUACHA 59 na habhna chomh tiubh gear agus a thiocfadh leis agus chuidigh se leis an fhear an corp a iompar agus a chur i reilig an Ghleanna. Chuaigh an creatu r bocht eile siar go Teach na mBoch t ar na Gleanntaf agus foair se bas ansin. Sin an t-aon sceal fan Ghorta a chuala me riamh ag seanchaithe na gCruach . Am Chogadh na Talun ruaigeadh clann a bhf ina gc6naf trasna abha inn a n Rileain 6 mo th each fei n. Tiarna Loch lase a chui r amach iad, liarna de bhunadh Uf Chuinneagain , silim. Nf raibh ait ar bith acu le dhul agu s th6g siad cr6 beag f6id ar an talamh s'againne trasna na habhna uathu. An ofche cheanna sin rugadh leanbh ann ach ba ghairid go dearnadh soc ru agus fuair siad ccad a dhul abhaile go dtina dteach fein. Ta luachair ag fas san ait a raibh an cr6 beag agus is iomai duine ar inis me an sceal d6ibh agus ar thaispeain me an ait d6ibh. ls bcag eileamh a bhf ar dhoch twr na ar bhanaltra san ait mar bhi leigheas acu in achan luibh da raibh ag fas agus bhf bean ghluin ann a thug cuidi(t in am an anais. Fa sheanchaithe de bhf siad in achan teach ar na Cruacha in m'6ige. Bhiodh Padraig Eoghain Phadraig Mac a' Luain againn ag airneal go minic agus is aige a bhfodh na scealta suimiula fa rithe agus bhanrfona ar an Domhan Thoir, fa chailleachaf draiochta, fana daoine beaga agus fa na Fianna. Ansin bhf Micheal Phadraig Mac a' Luain, Pat Eoin Mhichfl , Micheal Mhichfl Oig, Clann Mhic Aodha, agus banrion na coda eile uilig AnnaJohn Chiot a raibh a pi ctiur in airde i Roinn Bhealoideas Eireann i gColaiste na hOllscoile Baile Atha Cliath ar feadh tamaill. Bhf ceoltoiri ann mar a bhi Peadar 6 Tiomanaf, Eoghan Phadraig Mac a' Luain a chaith coids ag aith1;s amhran do Sheosamh Laoide a bhf ag obai r do Chonradh na Gaeilge ag an am. Bhfodh ceol agus damhsa sna tithe agus ba mh6r an fha ilte a bhf roimh mhuintir Simey Ui Dhochartaigh agus muintir Uf Ruairc agus bhfodh ceol agus plearaca go maidin sna tithe. Bean e ile nach bhfuil ach blianta beaga ar shlf na ffrinne ab ea Maire Rua U f Mhuighe a raibh ceol agus seanchas aici agus a bhf maith fa dtaobh de. Rinne Coimisiun Bealoideasa Eireann eacht agus na milte leathanach de scealta, seanchas agus d' amhrain a thogail 6 mhoran daoine ar na Cruacha 6na trfochaidf ar aghaidh. Ta buiochas ag gabh ail do Shean 6 hEochaidh agus do Liam Mac Meanman , go ndeana Dia grasta orthu, a bhailigh cuid mh6r mh6r bealoidis 6 sheanchaithe na