Scoil na gCruach 1907-1971

REAMHRA Sa bhliain 1907 maraiodh mile duine i gcrith talun ijamaica, cuireadh tlis le stailc na ndugairi i mBeal Feirste faoi cheannas Jim Larkin, Thainig an t-aisteoir John Wayne ar an tsaol, goideadh luach caoga mfle punt de sheodra as Caislean Atha Cliath agus osclaiodh Scoil Naisiunta na gCruach ! Sea, scoil bheag aon oide t6gtha le lamh na bhfear 6n cheantar ar mhaithe lena gcJann, le cinntiu go mbeadh s,eans acu ar an leann nach bhfuair cuid mh6r acu fein na na glunta a chuaigh rompu diobhail scoile sa cheantar. Bhf se de phribhleid agamsa a bheith ar an scoil seo, leoga pribhleid a bhf ann agus gidh nar chuir me suim ar bith ann ag an am chiallaigh se go bhfuair me aithne agus eol~s ar phobal faoi leith agus ar a saol sular sciob an bas leis an chuid ba mh6 acu. Bhf neart tithe foscailte ar na Cruacha san am sin sna seascaidf ach faraoir nil ach seacht dteach foscailte ann anois agus gan ach deichniur ag cur ruthu san ait (an Deargchruach san aireamh). Sa chead ait scoil saor 6 Bhearla a bhi inti, diomaite dena ceachtanna Bearla. Is cuimhin liom mo chead la ar scoil agus nar thuig me na daltaf eile a bhf ag cur iontais ionam fein agus i mo dhearthair Eddie. Nf raibh Gaeilge againne, nf raibh Bearla acusan. Bf ag caint ar thumoideachas! Deirtear liom go raibh Gaeilge agam fein agus ag mo dhearth:iir taobh istigh de chfug seachtainf agus seo uilig i ngan fhios duinn. Da mbeadh se chomh furasta sin sa la ata inniu ann ! Ceithre cloigne deag againn a bhf ann nuair a d 'fhag mise an scoil sa bhliain 1969. Chim achan nduine acu ina shuf ag a shufochan go f6ill: bunadh Uf Earcain; Lavina, Frank, Maire, Nuala, nach maireann, Joe, Padraig, Sean agus Brid, bunadh Ui Db6naill: Danny, Ann agus Sean , Josie Mac Ph6il, Liam 6 Canainn, Mairead Nie Meanman, Eamon 6 Dioraigh , me fein agus muid uilig faoi churam na maistreasa Maire Ui Cheallaigh.